Nhân sâm, một loại thảo mộc quý hiếm, đã được sử dụng trong y học truyền thống và đời sống hàng ngày với nhiều lợi ích cho sức khỏe. Có nhiều cách sử dụng nhân sâm hiệu quả, bạn nên tập trung vào liều lượng phù hợp và thời gian sử dụng đều đặn. Tuy nhiên, không phải ai cũng nên sử dụng nhân sâm, đặc biệt là những người có các vấn đề về huyết áp, tiểu đường, hoặc dị ứng với thành phần của nhân sâm.
Các loại nhân sâm quý
Nhân sâm Hàn Quốc mang đến nhiều loại nhỏ khác nhau như hồng sâm 6 tuổi, nhân sâm ngàn năm, bạch sâm, thái cực sâm,... Các loại này có công dụng đa dạng, từ phục hồi huyết áp, ổn định cơ thể đến hỗ trợ điều trị thiếu máu, hen suyễn, viêm dạ dày, và phổi nghẽn mạn tính. Nghiên cứu chỉ ra rằng hồng sâm và nhân sâm ngàn năm là những loại được biết đến nhiều nhất và được đánh giá cao nhất.
Nhân sâm Triều Tiên, hay sâm Cao Ly, có các tác dụng như chống viêm gan, giải độc, kiểm soát tiểu cầu, hạn chế xơ cứng động mạch, giảm đau đầu, hạ đường huyết, và chống loét dạ dày. Sâm Triều Tiên thường mang mùi thơm nhẹ hơn so với sâm Hàn Quốc.
Sâm Ngọc Linh, xuất phát từ Việt Nam và được tìm thấy ở núi Ngọc Linh, có những đặc tính độc đáo như khả năng kháng khuẩn, giảm lo âu và chống trầm cảm, điều mà sâm Triều Tiên hay Trung Quốc không có.
Nhân sâm Canada, có vẻ ngoài xù xì và thường sinh trưởng chủ yếu tại Canada và Hoa Kỳ. Đây là loại sâm phổ biến cho người ở độ tuổi trung niên, được thái lát để ngậm hoặc chiết xuất để sử dụng dưới dạng viên nang.
Các tác dụng của nhân sâm
Nhân sâm, một loại dược liệu quý hiếm, không chỉ là bí quyết duy trì sức khỏe mà còn mang lại nhiều công dụng ấn tượng:
- Trẻ hóa làn da: Nhân sâm chứa saponin giúp tái tạo tế bào máu, kích thích sản sinh collagen, làm da trở nên căng bóng và hồng hào, đồng thời giảm nếp nhăn và hồi phục da tổn thương.
- Giảm viêm, chống oxy hóa: Chiết xuất từ nhân sâm chứa ginsenoside, có khả năng chống oxy hóa, ức chế phản ứng viêm, ngăn chặn sự phát triển của gốc tự do trong tế bào.
- Cải thiện tâm trạng, trí nhớ: Ginsenosides và hợp chất K trong nhân sâm bảo vệ tế bào não, cải thiện trí nhớ, giảm căng thẳng và hỗ trợ người mắc Alzheimer.
- Bổ sung năng lượng: Nhân sâm giúp bổ sung năng lượng và giảm mệt mỏi, hỗ trợ sự hồi phục cho những người có vấn đề sức khỏe hoặc hoạt động thể chất.
- Cải thiện chất lượng giấc ngủ: Chiết xuất nhân sâm giúp xoa dịu thần kinh, giảm lo âu, hỗ trợ điều trị mất ngủ, và đảm bảo giấc ngủ ngon.
- Hỗ trợ điều trị bệnh tiểu đường: Ginsenosides hỗ trợ hạ đường huyết, ổn định sản xuất insulin, và khắc phục kháng insulin, giảm triệu chứng khó chịu do bệnh tiểu đường.
- Tăng cường hệ miễn dịch: Nhân sâm cải thiện hệ miễn dịch sau hóa trị ung thư dạ dày, giảm tác dụng phụ của hóa chất và tăng hiệu quả của vắc xin ngừa virus cúm.
- Hỗ trợ ngăn ngừa bệnh ung thư: Ginsenosides chống oxy hóa, duy trì sức khỏe tế bào, và ngăn chặn sự phát triển của tế bào bất thường, giúp ngăn ngừa bệnh ung thư.
Các cách sử dụng nhân sâm hiệu quả
Cách sử dụng nhân sâm hiệu quả - Pha trà uống: Nhân sâm thái thành lát mỏng, mỗi lần 1-2g, đặt vào ấm, đổ nước sôi, để 5 phút rồi rót ra uống dần như trà. Sau mỗi vài lần hãm, khi mùi vị nhạt, lấy bã ra để nhai và nuốt dần.
Cách sử dụng nhân sâm hiệu quả - Sâm tán bột: Sâm sấy khô, tán mịn, mỗi lần 1-2g. Bột sâm có thể pha nước uống hoặc uống trực tiếp và chiêu bằng nước đã đun sôi.
Cách sử dụng nhân sâm hiệu quả - Ngậm tan: Nhân sâm thái thành lát mỏng, mỗi lần ngậm một lát cho đến khi mềm nát, sau đó nuốt dần. Thường áp dụng cho những người mắc bệnh lâu ngày, mệt mỏi, và có chứng "phế hư".
Cách sử dụng nhân sâm hiệu quả - Sắc uống: Nhân sâm thái lát, mỗi ngày dùng 5-10g, sắc kỹ với nước, thêm 20-30g đường, chia thành nhiều lần uống. Trong trường hợp cấp cứu, tăng liều lên 30-60g và uống hết ngay trong một lần, thích hợp sau phẫu thuật hoặc khi cơ thể suy yếu nặng.
Cách sử dụng nhân sâm hiệu quả - Nấu cháo ăn: Nhân sâm 3g, thái lát, sắc kỹ với nước, sau đó nấu cháo với gạo. Dùng để bổ dưỡng, phù hợp cho những người mắc các bệnh mạn tính đường tiêu hóa và người già cơ thể suy yếu.
Cách sử dụng nhân sâm hiệu quả - Sâm hấp trứng gà: Khoét một lỗ nhỏ ở đỉnh trứng gà, cho 1-2g bột nhân sâm vào, trộn đều và hấp chín. Dùng mỗi ngày để bồi bổ cơ thể, đặc biệt cho những người mắc các bệnh mạn tính.
Cách sử dụng nhân sâm hiệu quả - Sâm hầm thịt gà: Dùng gà mái, làm sạch và mổ bụng, thêm 5-10g sâm thái lát, khâu kín lại và hầm chín. Ăn thịt, sâm và nước hầm để bồi bổ cơ thể, thường áp dụng cho phụ nữ sau thời kỳ sinh đẻ.
Những người không nên dùng nhân sâm
Mặc dù nhân sâm mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe, nhưng sử dụng không đúng cách có thể dẫn đến hiệu quả giảm sút hoặc thậm chí gây nguy hiểm cho sức khỏe. Dưới đây là những trường hợp mà việc sử dụng nhân sâm có thể đầy rủi ro:
- Những người không nên dùng nhân sâm - Người bị rối loạn tiêu hóa: Nhân sâm không nên được sử dụng cho những người thường xuyên gặp vấn đề về tiêu hóa như đầy trướng, khó tiêu, đau bụng, sôi bụng, phân nát, lỏng hoặc tiêu chảy. Đặc biệt, nếu có triệu chứng như đau bụng hoặc tiêu chảy, việc sử dụng nhân sâm có thể gây nguy hiểm đến tính mạng.
- Những người không nên dùng nhân sâm - Người bệnh tăng huyết áp: Người bệnh tăng huyết áp cũng nên tránh sử dụng nhân sâm, vì có thể làm tăng huyết áp và làm nặng thêm tình trạng bệnh. Điều này có thể gây ra những vấn đề nghiêm trọng như vỡ mạch máu não hoặc liệt nửa người.
- Những người không nên dùng nhân sâm - Người thường xuyên nôn mửa hoặc có trào ngược dạ dày - thực quản: Nhân sâm không phù hợp cho những người có vấn đề nôn mửa hoặc trào ngược dạ dày - thực quản.
- Những người không nên dùng nhân sâm - Người mất ngủ: Nếu có tình trạng mất ngủ, không nên sử dụng nhân sâm vào buổi tối. Nên dùng vào buổi sáng với liều lượng thấp khoảng 2-3g/ngày. Lưu ý không nên sử dụng lô sâm (đầu núm rễ củ sâm) vì có thể gây ra tình trạng kích dục sớm.
- Những người không nên dùng nhân sâm - Trẻ em suy dinh dưỡng: Trẻ em suy dinh dưỡng có thể sử dụng nhân sâm, nhưng cần hạn chế lạm dụng để tránh tình trạng kích dục sớm và duy trì sự cân đối trong việc bổ sung dinh dưỡng.
Nhân sâm Canadian Vita
